ปจฺฉิมภวิกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ จกฺขายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (จกฺขายตนมูลกํ)
[212] (ก) ยสฺส ฆานายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส รูปายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน รูปายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ฆานายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ ปญฺจโวการํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ รูปาวจรํ อรูปาวจรํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ รูปายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ฆานายตนํ อุปปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ รูปายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ ฆานายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยสฺส ฆานายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส มนายตนํ…เป.… ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยสฺส วา ปน ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ฆานายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ รูปาวจรํ อรูปาวจรํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ฆานายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ ฆานายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
[213] ยสฺส รูปายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส มนายตนํ…เป.… ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยสฺส วา ปน ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส รูปายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ รูปายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ รูปายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
[214] (ก) ยสฺส มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) อนุโลมโอกาโส
[215] ยตฺถ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ…เป.…ฯ